حسابداری موجودی مواد و کالا در واحد های بازرگانی

چکیده:

ارزش موجودی‌ها باید به طور منظم و ادواری گرد‌آوری ، اندازه‌گیری و در دفاتر و مدارک حسابداری واحد تجاری ثبت گردد. موجودی مواد و کالا جزء دارائی‌های جاری هستند مگر در مواردی که مقادیر آنها بسیار زیاد باشد، بطور معقول انتظار نرود که طی دوره عملیات واحد تجاری مصرف شود.

موجودی مواد و کالا در دو سیستم ثبت ادواری و دائمی نگهداری و ثبت می‌شود. در سیستم ثبت ادواری ، موجودی‌ها جهت انعکاس در ترازنامه ، از طریق شمارش عینی تعیین و طبق یکی از روش‌های قیمت‌گذاری ارزشیابی می‌شود و در سیستم ثبت دائمی نگهداری مدارک تفصیلی در مورد موجودیها ضروریست.

مالکیت قانونی نسبت به موجودی‌های معمولاً تعیین کننده این است که چه اقلامی باید جزو موجودی‌های واحد تجاری منظور شود. مالکیت نسبت به کالاها با توجه به شرایط و بر اساس توافق طرفین معامله از فروشنده به خریدار منتقل می‌شود. چنانچه نسبت به شرایط خاص صراحتاً توافق نشده باشد مالکیت نسبت به کالا زمانی از طرف فروشنده به خریدار منتقل می‌شود که فروشنده کلیه اقدامات لازم برای انتقال عینی کالا را به خریدار بعمل آورده باشد.

برخی شرایط خرید که زمان انتقال مالکیت را تعیین می‌کند عبارتند از: (1) F.O.B (2) F.A.S (3) C.I.F (4) C.B.F (5) C.O.D (6) EX-Work

موجودی مواد و کالا باید به بهای تمام شده اندازه‌گیری شود که بهای تمام شده در برگیرنده مخارج خرید ، مخارج تبدیل و سایر مخارج می‌باشد که واحد تجاری در جریان فعالیت معمول خود برای رساندن کالا یا خدمات به مکان و شرایط فعلی آن متحمل می‌شود.

موجودی‌هایی که از بخش متوقف شده باقی مانده باید به ارزش خالص فروش بازیافتنی کاهش داده شود. و اندازه‌گیری موجودی‌ها برای گزارش میان دوره‌ای مشابه گزارش‌های مالی سالانه می‌باشد. اما با برخی از استثنائات موجودی‌هایی که در نتیجه ترکیب واحدهای تجاری بر اساس روش خرید تحصیل می‌شود اگر مواد اولیه باشد به ارزش جایگزینی کالاهای ساخته شده باشد به ارزش خالص بازیافتنی پس از کسر سود متعارف و اگر کالاهای در جریان ساخت باشد به خالص بازیافتنی پس از کسر سود متعارف و معقول موجودی‌هایی که در ضمن فعالیت‌های تحقیق و توسعه بکار می‌رود باید به هزینه دوره منظور شود مگر اینکه این گونه اقلام آشکارا استفاده دیگر داشته باشد یا بتوان آنها را در پروژه‌های آتی تحقیق و توسعه مورد استفاده قرار داد.

سود ناشی از فروش کالایی که بهای تمام شده و قیمت فروش آنها نسبت به زمان خرید به میزان قابل ملاحظه است احتمالاً شامل سود نگاهداری کالا نیز خواهد بود این گونه سودها شبه سود یا سود موهومی تلقی می‌شود......